Cần đổi mới đánh giá tốt nghiệp THPT để tránh “có Thi mà không có Đua”

Đánh giá thi tốt nghiệp THPT đang tập trung vào trình độ học vấn

Phân tích vì sao cần đổi mới đánh giá tốt nghiệp THPT? PGS.TS Lê Đức Ngọc cho rằng, trong bối cảnh ngày nay cho thấy cần đổi mới đánh giá tốt nghiệp THPT là do: Đánh giá tốt nghiệp THPT có thể có hai mục đích chính:

Thứ nhất, đánh giá trình độ học vấn THPT. Kết quả đánh giá này cho biết tri thức (kiến thức, kỹ năng và phẩm chất) của người dự thi đạt ở mức độ nào của trình độ học vấn THPT đã được xác định và học tập, rèn luyện qua các môn học trong chương trình GDPT.

Kết quả của mục đích đánh giá này cho ta thông tin để tuyển chọn nhân lực cho các công việc cần trình độ học vấn tối thiểu này.

Thứ hai, đánh giá năng lực học tập và phát triển, thể hiện qua năng lực gốc của mọi năng lực là năng lực nhận thức và năng lực tư duy ở mức độ nào qua một vài môn cốt lõi trong chương trình GDPT.

PGS.TS Lê Đức Ngọc cho rằng, đánh giá tốt nghiệp THPT hiện nay, chủ yếu mới tập trung vào đánh giá trình độ học vấn THPT, chưa góp phần đánh giá năng lực học tập và phát triển cao bao nhiêu, vì vậy chưa đáp ứng được đồng thời hai hiện trạng là: Kết quả các cuộc thi và xét tốt nghiệp THPT hiện nay phần lớn người dự thi đều được xét đạt tốt nghiệp. Việc “có Thi mà không có Đua” đó dẫn đến đánh giá tốt nghiệp THPT hiện hành có độ phân biệt thấp giữa các thí sinh và vì vậy có rất ít tác động đến nhu cầu nâng cao chất lượng thực sự cho giáo dục phổ thông ở các tỉnh thành trong cả nước.

Ngành nghề của các trường trong hệ thống tuyển sinh sau THPT đang ngày càng phân hóa mạnh. Một số trường hay ngành nghề có nhu cầu đòi hỏi phải có thông tin về trình độ và năng lực học tập của người tốt nghiệp THPT chính xác, khách quan, có độ phân biệt và độ giá trị cao. Ngược lại một số trường hay ngành nghề chỉ cần xét học bạ để tuyển (tức là không cần kết quả thi đánh giá tốt nghiệp THPT).
 

Động lực để nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông

PGS.TS Lê Đức Ngọc cho rằng, giá trị của các cuộc đánh giá tốt nghiệp THPT mới này sẽ đem lại các giá trị chính như: Đánh giá trình độ học vấn THPT cho nguồn thông tin để chọn lọc nguồn nhân lực đáp ứng cho nhu cầu lao động hoặc học tập khác nhau mà chỉ cần có học vấn THPT. Việc tổ chức đánh giá này ở quy mô tỉnh thành sẽ tinh giản các hoạt động phức tạp và giảm các nguồn lực bỏ ra để thực hiện do có quy mô nhỏ.

Ngoài ra, còn có một giá trị quan trọng là tỷ lệ số người được cấp bằng tú tài hàng năm ở mỗi địa phương sẽ là thông tin có tính áp lực và đồng thời là động lực để các tỉnh thành từng bước nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông của mình.

Như vậy, việc đánh giá trình độ học vấn và năng lực học tập và phát triển tốt nghiệp THPT theo hai cách song hành đề xuất nêu trên sẽ đổi mới được đánh giá tốt nghiệp THPT, đảm bảo chất lượng và hiệu quả hơn và đặc biệt là đáp ứng được nhu cầu thông tin cho tuyển nhân lực sau THPT của các tổ chức đào tạo và sử dụng lao động khác nhau một cách chính xác và khách quan hơn.

(Bài viết mang tính chất cập nhật thông tin trong lĩnh vực giáo dục, không nhằm mục đích kinh doanh hay quảng cáo)

Nguồn: Đại Biểu Nhân Dân